Zirkonyum Kaplama

Kimi zaman büyük çürükler kimi zaman da travma gibi nedenlerle dişlerde büyük madde kayıpları olabilir ya da dişler kaybedilebilir. Uzun yıllar diş eksiklikleri ve fazla madde kaybı olan dişlerin onarılmasında metal destekli porselen kaplamalar kullanılmıştır. Fakat bu kaplamaların estetik yönden bazı eksiklikleri mevcuttur. Bu sebeple kaplamaların altyapısındaki gri görünümlü metallerin alternatifleri araştırılması yoluna gidilmiştir. Günümüzde özellikle estetiğin önemli olduğu olgularda geleneksel metal altyapıların yerini zirkonyum altyapılar almaktadır. Zirkonyum kaplama diş etine en uyumlu, doğal ve dayanıklı kaplama çeşididir.

 

Zirkonyum nedir?

Zirkonyum aslında doğada bulunan bir metal elementidir. Estetik özellikleri yüksek olan bu element, beyaz renkli bir metal alaşımı olarak diş hekimliğinde kullanılmaktadır. Estetiğin önemli olduğu durumlarda diğer metal destekli porselen kaplamalara alternatif olarak zirkonyum destekli porselenler kullanılmaktadır.

 

Zirkonyum kaplamaların avantajları nelerdir?

Aşırı madde kayıplarının olduğu ve diğer estetik kaplamaların uygulanamadığı dişlerde en çok başvurulan tedavi yöntemi zirkonyum kaplamalardır. Işık geçirgenliğinin yüksek olmasını sağlayan beyaz renkteki bir malzeme olması sebebiyle geleneksel metal destekli kaplamalara göre çok daha iyi estetik sonuçlar verirken çiğneme kuvvetlerine karşı tam porselen dişlere göre daha dayanıklı olmaları kullanım alanlarını arttırmaktadır.

 

Bunların yanı sıra diş etiyle uyumunun metal destekli porselenlere göre çok daha iyi olması ve diş eti sınırlarında hoş olmayan renk farkları oluşturmaması da önemli avantajlarından biridir.

 

Bazı durumlarda geleneksel metal destekli porselen kaplamaların altyapılarında kullanılan krom alaşımları gibi malzemelere karşı alerjiler gelişebilir. Zirkonyum kaplamalar bu gibi durumlarda da avantajlıdır.

 

Zirkonyum kaplama ne için yapılır?

 Geleneksel metal destekli porselen kaplamaların yeterli estetiği sağlayamadığı ön dişlerde zirkonyum kaplamalar yapılabilir.

 

• Tamamen porselenden oluşan estetik kaplamaların yapılmasından kaçınılan, çiğneme kuvvetinin fazla olduğu dişlerde zirkonyum kaplamalar uygulanabilmektedir.
• Dişlerdeki aşırı madde kayıpları zirkonyum kaplamalarla giderilebilmektedir. Bu madde kayıpları büyük çürükler sebebiyle ortaya çıkabildiği gibi kimi zaman da travmaya bağlı olarak görülen diş kırıkları seklinde oluşabilir.
• Diş eksikliklerinin varlığında uygulanan ve “köprü” adı verilen diş protezleri de zirkonyum altyapılı olarak yapılabilmektedir.
• Ortodontik tedaviyi tercih etmeyen hastalarda çapraşıklıkların ortadan kaldırılması amacıyla zirkonyum kaplamalar uygulanabilmektedir.
• Zirkonyum kaplamalar implant üstü protezlerin yapımında kullanılabilirler.
• Diş sıkma ve gıcırdatmaya bağlı oluşan aşınmalar sonucu diş kapanışı boyutlarının azaldığı durumlarda da zirkonyum kaplamalar yapılabilmektedir.
• Estetik özellikleri yetersiz ve genetik gibi sebeplerle yapısal bozukluğu olan dişlerde yine zirkonyum kaplamalardan faydalanılabilir.

 

Zirkonyum kaplamalar kimlere yapılabilir?

Çene ve diş gelişiminin tamamlandığı herkeste, ihtiyaç duyulan durumlarda zirkonyum kaplamalar yapılabilmektedir.

 

Zirkonyum kaplama nasıl yapılır?

1. İlk olarak hastaya detaylı bir ağız içi muayene yapılır. Diş eksiklikleri, aşırı madde kaybına uğramış dişler, çürükler ve estetik ihtiyaçlar belirlenir.
2. Zirkonyum kaplamalardan önce diş çekimi, diş eti tedavisi ve diş temizliği gibi ihtiyaçlar mevcutsa bu tedaviler gerçekleştirilir.
3. Hasta ağzından geçici kaplamaların hazırlanması ve ağzın tedaviye başlanmadan önceki durumunu göstermesi için ölçüler alınır ve alçı modeller çıkarılır. Uygulama yapılacak dişler ve çevrelerindeki dokular lokal anesteziyle uyuşturulur. Dişler küçültülerek üzerine zirkonyum kaplamanın rahatlıkla oturabileceği bir şekle ve boyuta getirilir.
4. Zirkonyum kaplamanın üretilmesi için gerekli modeli elde etmek amacıyla ölçüler alınır. Bu ölçüler alınırken büyük oranda silikon esaslı ölçü malzemeleri kullanılır.
5. Daha sonra diş hekimliğine özel mumlar yardımıyla hastanın çiğneme hareketleri ve dişlerinin kapanışı tespit edilir. Bazı durumlarda ağızda kapanış gösterecek bir diş teması bulunmadığında diğer yüz ölçülerinden ve açılarından faydalanılarak kapanış boyutu belirlenir.
6. Hastanın kesilen ve küçültülen dişlerine uygun olarak akrilik malzemeden geçici kaplamalar elde edilir. Geçici kaplamalar hasta ağzında daha önce alınan ölçü yardımıyla yapılan direkt yöntem ve elde edilen model üzerinde hazırlanan indirekt yöntem olmak üzere 2 şekilde elde edilir. Daha sonra bu geçici protezler hasta ağzına kolaylıkla sökülebilen bir yapıştırma malzemesiyle yapıştırılır ve tedavinin ilk seansı tamamlanır.
7. Bazı durumlarda zirkonyum altyapı dijital diş hekimliği uygulamalarıyla da oluşturulabilir. Fakat bu yöntem çok fazla üye içeren zirkonyum protezlerde kullanılamamaktadır. En fazla 3 üyeli zirkonyum kaplamalar cerec adı verilen cihazlarda, mikro kameralarla alınan dijital ölçülere göre üretilebilirler. Bu yöntemin avantajı hem zirkonyum altyapının hem de porselen kısımların üretiminin çok daha kısa bir sürede tamamlanmasıdır.
8. Standart zirkonyum kaplamalarında ilk seanstan birkaç gün sonra yapılan 2. seansta kaplamaların altyapısını oluşturan zirkonyum kısımların provaları yapılır ve uyumlarına bakılır. Gerektiği noktalarda tekrar uyumlandırma yapılabilir. Eğer altyapının oturması ya da yüksekliği gibi bir problem mevcutsa tekrar ölçü alınarak zirkonyumun yeniden yapılmasına gerek duyulabilir. Bu seansta aynı zamanda diş renkleri belirlenir ve zirkonyumun üzerine gelecek porselenlerin rengi seçilir.
9. Zirkonyum altyapıların uyumlarından emin olunduktan sonraki seansta kaplamalar porseleni işlenmiş şekilde prova edilirler. Bu provada var olan yükseklikler ve kapanış problemleri belirlenerek düzeltilir. Porselen kaplamaların son uyum ve estetik kontrolleri yapılır. Eğer bir aksaklık söz konusu ise porselenin tekrar işlenmesi ve bu aşamanın tekrarı gerekebilir.
10. Porselen provası aşamasından sonra kaplamalar cila ve parlatma aşaması olan “glaze” için laboratuvara gönderilir ve hasta ağzına hazır hale getirilir.
11. Son seansta zirkonyum kaplamalar dişlere kalıcı olarak yapıştırılır ve tedavi böylelikle tamamlanmış olur.

 

Zirkonyum kaplama tedavisi ne kadar sürer?

Zirkonyum kaplama tedavi süresi ağız içi durumuna ve tedavi edilecek diş sayısına göre uzman hekimler tarafından belirlenir. tedavi süresi 1 ile 5 gün arasında değişmektedir.

 

Zirkonyum kaplamalarda nelere dikkat etmek gerekir?

• Köprü şeklinde tasarlanan zirkonyum kaplamaların gövde olarak anılan ve diş eksikliklerini kapatan kısmının altında bazı durumlarda gıda artıkları birikebilir ve ağız kokusu gibi rahatsızlıklar oluşabilir. Bu nedenle gövde kısımlarının altı özel fırçalar ve iplerle temizlenmelidir. Yine diğer zirkonyum kaplamalarda da kaplamayla dişin birleştiği kısımda birikim olmaması önemlidir ve bu bölgelerin doğru bir biçimde temizlenmesi gerekir. Eğer temizlenemeyen gıda birikimleri oluşuyorsa hekim kontrolü tavsiye edilir.
• Zirkonyum kaplamalara sahip kişilerin diş eti sağlığına özellikle dikkat etmesi gerekir. Diş eti hastalıkları zaman içinde diş etlerinin çekilmesine sebep olarak zirkonyum kaplamaların kullanım ömrünü azaltacaktır. Bu sebeple ağız ve diş temizliğine büyük ölçüde önem verilmesi gerekmektedir.
• Diş sıkma ve gıcırdatma problemleri de diş eti çekilmelerine sebep olmaktadır. Bu alışkanlıklara sahip kişilerin gece plağı kullanımı gibi önlemleri almaları önerilmektedir.
• Ağızda var olan dişlerde renklenmeler oluşmuşsa ve beyazlatma tedavileri planlanıyorsa, bu tedaviler zirkonyum kaplamalar yapılmadan önce gerçekleştirilmelidir. Çünkü dişlere etki eden beyazlatma malzemeleri kaplamalara etki etmemektedir.
• Zirkonyum üzerindeki porselen yüzeylerde çok fazla renklenme oluşmaz. Fakat çay, kahve gibi renklendirici gıdalar az da olsa renklenme yaratabilmektedir. Bu sebeple fazla tüketilmemeleri önerilir.
• Yılda 2 defa yapılacak hekim kontrolleri de zirkonyum kaplamaların sağlıklı ve uzun ömürlü olmaları açısından önemlidir.

 

Zirkonyum kaplamalar güvenli ve dayanıklı mıdır?

Zirkonyum kaplamalar doğru bir uygulamayla yapıldığı takdirde son derece dayanıklıdır. İyi bir ağız hijyeni ve dikkatli kullanımla çok uzun yıllar kullanılabilmektedirler. Dayanıklılık ve estetiğin bir arada olması zirkonyum kaplamaların en çok öne çıkan özelliğidir.